Dzisiejszy poradnik poświęcamy tej części metodologii, która większości studentów sprawia ogromny kłopot ze zrozumieniem, czym właściwie jest. Problem badawczy i jak go sformułować jest to coś, co powoduje bezsenność u wielu osób piszących prace po raz pierwszy. Dzisiaj rozwiewamy wszelkie wątpliwości!
Pomoc w pisaniu prac - problem badawczy, metodologia
Oferujemy pomoc w pisaniu zarówno całych prac jak i ich elementów, w tym opracowań teorii, metodologii i badań. Zapewniamy pomoc w organizacji badań i pozyskaniu wyników. Opracowania tworzą wyłącznie specjaliści z odpowiednim wykształceniem w poszczególnych dziedzinach pod nadzorem osób z doświadczeniem promotorskim.
Problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej - jak napisać?
Spis treści
Co to jest problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej?
Problem badawczy a cel pracy i badań
Co jest kategorią nadrzędną: cel badań czy problem badawczy?
Rodzaje problemów badawczych w pracy licencjackiej lub magisterskiej. Problem badawczy – przykłady
Ile problemów badawczych powinno być w pracy licencjackiej lub magisterskiej?
Po co jest problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej?
Co to jest problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej?
Wielu z Was rozpoczynając pisanie pracy licencjackiej lub magisterskiej dostaje wymagania od promotora wśród których trzeba wskazać między innymi problem badawczy pracy. I tu pojawia się kłopot, gdyż niewielu studentów w ogóle wie, co to jest "problem badawczy”. Spróbujmy zatem wyjaśnić.
Jeżeli otworzycie dowolny podręcznik metodologii pracy naukowej, znajdziecie tam mniej więcej taką definicję: problem badawczy w pracy dyplomowej to kluczowe zagadnienie, które autor pracy stara się rozwiązać lub lepiej zrozumieć. Określa on główny cel badawczy i stanowi podstawę, wokół której konstruowane są pytania badawcze, hipotezy oraz metodologia badania. Zrozumieliście coś z tego?
Jest to oczywiście naukowa definicja, która przeciętnemu studentowi niewiele mówi. Spróbujmy zatem przełożyć to na język bardziej przyjazny studentom.
Problem badawczy to po prostu pytanie, na które próbujesz sobie odpowiedzieć pisząc pracę. Wybierając temat pracy dyplomowej musisz pomyśleć o badaniach. Co właściwie chcesz badać i po co? Nie chodzi tu oczywiście o odpowiedź w rodzaju: „muszę napisać pracę i zrobić badanie, aby obronić się i uzyskać dyplom”, ale o wskazanie tego, na jakie pytanie ma odpowiedzieć Twoja praca i zawarte w niej badanie. To pytanie to właśnie problem badawczy.
Warto zwrócić uwagę, że problem badawczy ma najczęściej formę pytania, dzięki czemu łatwo go odróżnić od celu pracy, a wierzcie lub nie, wielu studentów myli te pojęcia regularnie.
Problem badawczy a cel pracy i badań
Problemu badawczego nie należy mylić z celem pracy i celem badawczym (celem pracy). Tu wracamy do pytania „po co piszę pracę i robię badania”? To może sugerować zbieżność z celem pracy i badań. Taka zbieżność faktycznie występuje, przy czym cel pracy i problem badawczy to dwie osobne kategorie w metodologii badań naukowych.
Cel badań w pracy dyplomowej to jasno sformułowane wyrażenie, które określa, co autor pracy chce osiągnąć poprzez swoje badania. Jest to kluczowy element pracy dyplomowej, który nadaje jej kierunek i wyznacza końcowy punkt, do którego dąży badacz.
Mówiąc językiem mniej naukowym, cel pracy to wskazanie tego, co chcesz osiągnąć poprzez swoje badanie. Jest on zazwyczaj sformułowany w postaci równoważnika zdania. Jest on związany z problemem badawczym o tyle, że zachodzi sprzężenie zwrotne między tymi kategoriami, ale nie są one tożsame. Cel pracy i badań jest kategorią szerszą. Celem pracy bowiem jest nie tylko uzyskanie odpowiedzi na pytania postawione w problemie badawczym. Mogą nim być także inne efekty – np. wniesienie wkładu w rozwój badań nad danym zjawiskiem, wskazanie określonych usprawnień w badanym przedsiębiorstwie, zaproponowanie rozwiązań jakiegoś innego problemu związanego z badanym zagadnieniem i wiele innych elementów.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej o metodologii pracy dyplomowej lub masz pytania skontaktuj się z naszymi ekspertami poprzez witrynę Edu-pomocnik.pl. Konsultacje eksperckie są dostępne również nieodpłatnie – zobacz tutaj.
Co jest kategorią nadrzędną: cel badań czy problem badawczy?
Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż nie ma zgody wśród metodologów w tej kwestii. Występują tu trzy rozbieżne stanowiska:
- Cel pracy jest kategorią nadrzędną w stosunku do problemu badawczego – w przypadku tego podejścia uznaje się, że to cel pracy jest ważniejszy i to z niego powinien wynikać problem badawczy;
- Problem badawczy jest kategorią nadrzędną w stosunku do celu pracy – w tym wypadku zakłada się, że problem badawczy niejako definiuje cel pracy i wyznacza kierunek badań
- Między problemem badawczym a celem badań zachodzi sprzężenie zwrotne – obie kategorie są równorzędne. W przypadku tego podejścia uznaje się, że obie kategorie są ze sobą ściśle powiązane i nie da się określić, która jest ważniejsza. Zachodzi tu sprzężenie zwrotne: cel pracy wyznacza problem badawczy, a ten jest środkiem do realizacji celu badań.
To podejście najlepiej oddaje istotę celu badań i problemu badawczego.
Masz problem z napisaniem części metodologicznej pracy? Skontaktuj się z naszymi ekspertami – chętnie pomogą – kontakt.
Rodzaje problemów badawczych w pracy licencjackiej lub magisterskiej. Problem badawczy – przykłady
Rodzaje problemów badawczych mogą być różnorodne, w zależności od natury badań, dziedziny nauki i celów badawczych. Ze względu na istotność i obszar badawczy problemy badawcze można podzielić na:
- główne
- cząstkowe.
Zazwyczaj w pracy licencjackiej lub magisterskiej występuje jeden problem główny, czyli podstawowe i najważniejsze pytanie, na jakie chcemy odpowiedzieć w trakcie naszych badań. Osobna kategoria to problemy cząstkowe, których jest kilka. Problemy cząstkowe to szczegółowe pytania badawcze, na które możemy rozpisać problem główny.
Zobrazujmy to przykładami. Przykład głównego problemu badawczego w pracy licencjackiej lub magisterskiej poświęconej bezpieczeństwu korzystania z mediów społecznościowych można sformułować następująco:
Problem główny – przykład:
Jakie są zagrożenia związane z korzystaniem z mediów społecznościowych?
Natomiast przykłady problemów cząstkowych, czyli szczegółowych pytań badawczych w pracy licencjackiej lub magisterskiej dla tego tematu mogą brzmieć:
Problemy cząstkowe – przykłady
Czy osoby korzystające z mediów społecznościowych mają świadomość zagrożeń w związku z publikacją wielu informacji o sobie?
Dlaczego ludzie zamieszczają treści wrażliwe w mediach społecznościowych?
Jakie informacje o użytkowniku mediów społecznościowych można odczytać z zamieszczanych postów?
Które grupy użytkowników są najbardziej narażone na te zagrożenia?
Jakie są psychologiczne konsekwencje długotrwałego korzystania z mediów społecznościowych?
Jakie formy przestępstw dokonywanych za pomocą mediów społecznościowych są najbardziej powszechne?
Jakie środki bezpieczeństwa mogą stosować użytkownicy?
Jakie działania mogą podejmować platformy społecznościowe w celu ochrony swoich użytkowników?
Jak zatem widać na powyższych przykładach, jeden główny problem badawczy można (i należy) rozpisać na cały szereg szczegółowych pytań badawczych (problemów cząstkowych).
Problemy badawcze można też podzielić na kilka innych kategorii. Ze względu na rodzaj badań można wyróżnić:
1. Problemy teoretyczne – występują w pracach poglądowych, o charakterze teoretycznym. Można je podzielić na:
- problemy badawcze opisowe - koncentrują się one na opisie pewnych zjawisk lub procesów. Celem jest dokładne i szczegółowe przedstawienie badanego tematu.
- Przykład: Jakie są charakterystyczne cechy kultury korporacyjnej w firmach technologicznych?
- problemy badawcze eksplanacyjne (wyjaśniające) – tego typu problemy badawcze skupiają się na wyjaśnianiu, dlaczego pewne zjawiska lub procesy mają miejsce. Celem jest zrozumienie mechanizmów i przyczyn danego zjawiska.
- Przykład: Dlaczego niektóre firmy technologiczne osiągają lepsze wyniki finansowe niż inne?
2. Problemy empiryczne – te z kolei problemy badawcze występują w pracach o charakterze empirycznym. Można to wskazać kilka kategorii:
- problemy badawcze eksploracyjne – służą one do wstępnego badania nowego lub mało poznanego zjawiska. Mają na celu zebranie podstawowych informacji, które mogą posłużyć jako podstawa do dalszych badań.
- Przykład: Jakie są nawyki korzystania z mediów społecznościowych wśród seniorów?
- problemy badawcze diagnostyczne – koncentrują się one na identyfikacji stanu rzeczy, diagnozie problemów oraz ocenie sytuacji. Celem jest zrozumienie bieżącej sytuacji.
- Przykład: Jakie są główne przyczyny niskiej efektywności pracy w wybranej firmie?
- problemy badawcze prognostyczne – te z kolei problemy badawcze skupiają się na przewidywaniu przyszłych trendów lub wyników na podstawie analizy danych historycznych i bieżących.
- Przykład: Jakie będą trendy w korzystaniu z e-commerce w ciągu następnych pięciu lat?
- problemy badawcze interwencyjne – to ciekawa kategoria problemów badawczych i wbrew pozorom dość często występująca. Są one ukierunkowane na badanie efektów określonych działań lub interwencji. Celem jest ocena skuteczności podjętych działań. Tego typu problemy badawcze można spotkać w pracach, w których celem badań jest zarekomendowanie np. jakiegoś usprawnienia czy optymalizacji, a więc są one powszechne w takich dziedzinach jak logistyka, transport, zarządzanie i inne kierunki ekonomiczne, informatyka, pedagogika i wiele innych.
- Przykład: Jakie są efekty wprowadzenia programu szkoleniowego dla pracowników na ich produktywność?
3. Problemy praktyczne – często występują w pracach dyplomowych o charakterze projektowym (projektach dyplomowych, czyli w projektach licencjackich, inżynierskich lub magisterskich). Tego typu problemy badawcze mają na celu wskazanie w badaniach jakiegoś rozwiązania praktycznego, nowych rozwiązań, produktów, procesów itp. W ramach tej kategorii można wyróżnić:
- Problem rozwiązania – taki problem badawczy koncentruje się na poszukiwaniu sposobów rozwiązania konkretnego problemu praktycznego.
- Przykład: Jak można zmniejszyć rotację pracowników w firmie X?
- Problem projektowy – tego typu problem badawczy natomiast skupia się na opracowaniu nowych rozwiązań, produktów lub procesów.
- Przykład: Jak zaprojektować efektywny system zarządzania projektem w firmie Y?
4. Problemy porównawcze - porównują różne zjawiska, procesy, grupy lub sytuacje w celu zidentyfikowania podobieństw i różnic.
-
- Przykład: Jak różnią się strategie marketingowe firm z branży IT w Polsce i w Niemczech?
5. Problemy ewaluacyjne – koncentrują się na ocenie skuteczności programów, polityk lub działań.
-
- Przykład: Jak skuteczny jest program wsparcia dla startupów technologicznych w Polsce?
Każdy z tych rodzajów problemów badawczych może być stosowany w zależności od specyfiki badań i celu pracy dyplomowej. Wybór odpowiedniego rodzaju problemu badawczego jest kluczowy dla skuteczności i wartości badań.
Nie wiesz, jak sformułować problem badawczy w swojej pracy dyplomowej? Zapytaj eksperta – kontakt
Ile problemów badawczych powinno być w pracy licencjackiej lub magisterskiej?
Pojawia się jeszcze jedno pytanie: ile problemów badawczych powinno być w pracy licencjackiej lub magisterskiej? Na pewno musimy mieć jeden główny problem badawczy, który możemy rozpisać na problemy cząstkowe. Czasem dopuszcza się postawienie tylko głównego problemu badawczego, bez pytań szczegółowych. Dotyczy to głównie prac, w których badamy jakiś wąski zakres zjawiska na przykład metodą studium przypadku lub analizy dokumentów.
Lepiej jednak postawić też dodatkowe pytania (problemy szczegółowe, problemy cząstkowe), gdyż na pewno uporządkuje to zakres badań, szczególnie jeśli wykorzystujemy w badaniach metody kwestionariuszowe (np. badanie ankietowe). Jeśli chodzi o problemy cząstkowe nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ile powinno ich być, gdyż ich liczba zależy od wielu czynników. Głównym z nich jest planowana objętość pracy. Jeśli zamierzamy napisać pracę licencjacką na około 35-40 stron główny problem badawczy najlepiej rozpisać na 3-5 problemów cząstkowych. Przy rozbudowanej pracy opartej na badaniach ankietowych, gdy planujemy napisać 80-90 stron problemów cząstkowych może być nawet kilkanaście.
Jak sformułować problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej w czterech krokach? Przykład problemu badawczego
Zastanówmy się, jak sformułować problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej. W tym celu przecież czytacie nasz artykuł😊
Oto kilka wskazówek, jak zidentyfikować i sformułować problem badawczy. \Wystarczą cztery kroki:
1. Analiza tematu pracy – na początek dokładnie przeczytaj swój temat pracy i zastanów się, co jest w nim najważniejsze. Przypatrz się każdemu słowu w temacie i każdej frazie, a następnie wypisz te, które stanowią o istocie Twojego tematu.
Przykład:
Temat brzmi „Zagrożenia związane z korzystaniem z mediów społecznościowych przez nastolatków w wieku 12-18 lat”. Najważniejsze słowa i frazy w tym temacie to „zagrożenia” i „media społecznościowe”. To jest „trzon” tego tematu. Dość istotne jest też słowo „nastolatki”. Stanowi ono uściślenie podmiotu badań, ale nie decyduje w głównej mierze o problematyce badawczej.
2. Przegląd literatury – zapoznaj się z istniejącymi publikacjami i badaniami, aby mieć wiedzę, co będziesz badać, w jaki sposób z badaniami na ten temat zmierzyli się inni badacze, na jakie pytania próbowali odpowiedzieć.
3. Sformułowanie głównego problemu badawczego. Najpierw sformułuj główny problem badawczy. W postaci jednego pytania postaraj się określić, co chcesz badać. Sformułuj pytanie w sposób jasny i precyzyjny, a jednocześnie obejmujący dość szeroki obszar badawczy. Pytanie powinno zatem być sformułowane dość ogólnie, ale zawierać zarówno elementy stanowiące „trzon” tematu, jak i podmiot lub przedmiot badań. Problem badawczy powinien być konkretny, a jednocześnie na tyle szeroki, aby umożliwić przeprowadzenie wnikliwego badania.
Przykład:
Dla wskazanego powyżej tematu „Zagrożenia związane z korzystaniem z mediów społecznościowych przez osoby w wieku 12-18 lat” problem badawczy mógłby brzmieć: Jakie są zagrożenia wynikające z korzystania z mediów społecznościowych przez nastolatków w wieku 12-18 lat? W tak sformułowanym problemie głównym znalazł się zarówno „trzon” tematu jak i podmiot badań.
4. Formułowanie pytań badawczych, czyli problemów cząstkowych – na podstawie głównego problemu badawczego, sformułuj szczegółowe pytania badawcze (problemy cząstkowe), które będą kierować twoje badania.
Przykład:
Dla analizowanego tematu i problemu badawczego problemy cząstkowe mogą brzmieć:
Czy istnieją różnice w zagrożeniach dla dzieci, młodzieży, dorosłych i osób starszych?
Jakie rodzaje zagrożeń dla nastolatków występują w mediach społecznościowych najczęściej?
Czy istnieje związek między korzystaniem z mediów społecznościowych a występowaniem depresji, lęku lub innych zaburzeń psychicznych u nastolatków?
W jaki sposób dane o nastolatkach występujące w mediach społecznościowych mogą być nadużywane?
Jak często nastolatki korzystają z mediów społecznościowych?
Jakie typy treści oglądane są przez nastolatków w mediach społecznościowych?
Czy istnieje związek między czasem spędzonym w mediach społecznościowych a poziomem samooceny?
Jakie strategie ochronne są najskuteczniejsze dla badanej grupy wiekowej?
Rodzaj pytań zależy oczywiście od tego, co chcemy zbadać, jaki zakres analizy nas interesuje.
No i gotowe😊 w taki sposób można sformułować problem badawczy i problemy cząstkowe.
Pamiętajcie, że dobrze zdefiniowany problem badawczy jest fundamentem każdej pracy dyplomowej i pozwala na prowadzenie badań w sposób uporządkowany i skoncentrowany.
Jeśli potrzebujesz pomocy w sformułowaniu problemu badawczego, śmiało pytaj naszych ekspertów! Kontakt
Po co jest problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej?
Na koniec warto zadać sobie pytanie, po co jest problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej. Nie stanowi on jedynie wymogu złośliwego promotora pragnącego utrudnić życie studentom, ale pełni kluczową rolę w pracy z kilku powodów. Przede wszystkim problem badawczy pozwala doprecyzować, co dokładnie jest przedmiotem badania. Stanowi on uszczegółowienie przedmiotu badań. Dzięki temu wiadomo, jakie pytania i zagadnienia mają zostać rozwiązane. Ponadto sformułowanie problemu badawczego w pracy licencjackiej lub magisterskiej pomaga skoncentrować się na konkretnym obszarze badawczym, co zapobiega rozproszeniu uwagi na mniej istotne kwestie.
Jest on także istotny dla wyznaczenia kierunku badań. Problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej określa, jakie dane należy zebrać, jakie metody badawcze zastosować i jakie analizy przeprowadzić. Wyznacza to kierunek pracy badawczej.
Problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej ma zarówno znaczenie teoretyczne jak i praktyczne. Dobrze sformułowany problem badawczy pokazuje, dlaczego badanie jest ważne zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej. Uzasadnia, dlaczego warto poświęcić czas na jego rozwiązanie. Pozwala on zatem uzasadnić wybór metod i technik badawczych.
Na pewno większość z Waszych promotorów wymaga wskazania w pracy wniosków i rekomendacji. Problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej stanowi fundament, na którym opierają się właśnie wnioski i rekomendacje. Dzięki temu wyniki badania są bardziej uporządkowane i łatwiejsze do zrozumienia.
Problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej jest ważny jeszcze z kolejnego powodu. Jasne sformułowanie problemu badawczego ułatwia organizację całej pracy. Pomaga to w zaplanowaniu struktury pracy, podziału na rozdziały i sekcje oraz w określeniu priorytetów.
Jest jeszcze jeden ważny powód, aby sformułować problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej. Jest to wartość naukowa. Chociaż większość prac ma charakter odtwórczy, to nawet wtedy odpowiednio sformułowane problemy badawcze przyczyniają się do rozwoju wiedzy w danej dziedzinie. Rozwiązanie problemu może prowadzić do nowych odkryć, teorii lub zastosowań praktycznych.
Podsumowując, problem badawczy w pracy licencjackiej lub magisterskiej jest kluczowym elementem każdej pracy naukowej. Nadaje jej strukturę, cel i kierunek, co jest niezbędne do przeprowadzenia rzetelnego i wartościowego badania.
Masz kłopot z napisaniem problemu badawczego, celu pracy, hipotez lub innych elementów metodologii? Zgłoś się do nas – kontakt